Achtergrond
Gevaarlijke stoffen zijn ingedeeld in gevarenklassen.
ADR (gevaren) klassen bundelen een groep stoffen die tijdens het vervoer gelijksoortig gevaar kunnen opleveren.
Gevaarlijke stoffen zijn ingedeeld in gevarenklassen.
ADR (gevaren) klassen bundelen een groep stoffen die tijdens het vervoer gelijksoortig gevaar kunnen opleveren.
| ADR klasse | Naam | Beschrijving | Meer |
|---|---|---|---|
| 1 | Ontplofbare stoffen en voorwerpen | Voornamelijk voorwerpen als vuurwerk, vuurpijlen, munitie en wapentuig. | |
| 2 | Samengeperste, vloeibaar gemaakte of onder druk opgeloste gassen | Zuivere gassen of gasmengsels. Bijvoorbeeld stikstof, propaan, lpg en argon. | |
| 3 | Brandbare vloeistoffen | Vloeistoffen die onder bepaalde omstandigheden ontvlammen. | |
| 4.1 | Brandbare vaste stoffen | Brandgevaarlijke vaste stoffen, uit ADR-klasse 4.1, zijn stoffen of voorwerpen die een smeltpunt hebben dat hoger ligt dan 20º C. Verder horen bij deze klasse stoffen die voor zelfontleding gevoelig zijn, en ontplofbare stoffen waarvan de explosieve eigenschappen zijn weggenomen. | Metaalpoeders en zwavel zijn voorbeelden van stoffen van de klasse 4.1. Metaalpoeders zijn bijzonder gevaarlijk, omdat het moeilijk is het vuur te doven. Normale blusmiddelen zoals koolzuur of water kunnen namelijk het gevaar verhogen. |
| 4.2 | Voor zelfontbranding vatbare stoffen | ADR-klasse 4.2 stoffen zijn vatbaar voor zelfontbranding of zelfverhitting, met inbegrip van mengsels en oplossingen. Deze stoffen kunnen zonder ontstekingsbron met zuurstof uit de lucht tot ontbranding komen. | Het gaat daarbij om:
1.) Pyrofore stoffen; dit zijn stoffen die in contact met lucht binnen 5 minuten ontbranden, ook in kleine hoeveelheden. Dit zijn de stoffen van ADR-klasse 4.2 die het sterkst voor zelfontbranding vatbaar zijn. Zelfontbranding komt voor wanneer de productie van warmte sneller gaat dan de afvoer van warmte en daardoor de ontbrandingstemperatuur bereikt. 2.) Voor zelfverhitting vatbare stoffen en voorwerpen: dit zijn stoffen en voorwerpen met inbegrip van mengsels en oplossingen, die in contact met lucht zonder toevoer van energie voor zelfverhitting vatbaar zijn. Deze stoffen kunnen slechts in grote hoeveelheden (verscheidene kilogrammen) en na lange tijdsduur (uren of dagen) ontbranden. Zelfverhitting kan leiden tot zelfontbranding doordat er een reactie plaatsvindt van de stof met zuurstof. Warmte die ontstaat kan niet snel genoeg worden afgevoerd naar de omgeving. Een voorvoorbeelden van van ADR-klasse 4.2 stoffen zijn witte/gele fosfor, aluminium-, zink-, en magnesiumpoeder, fosfiden zoals aluminiumfosfide en zink-, magnesium- en aluminiumalkylen. Als deze stoffen lange(re) tijd in een (gesloten) ruimte worden bewaard kan zelfverhitting (broei) ontstaan. Daardoor kunnen ze (zelfs is kleine hoeveelheden) door contact met lucht binnen 5 minuten ontbranden zonder warmtetoevoer. |
| 4.3 | Stoffen die in aanraking met water brandbare gassen ontwikkelen | ADR-klasse 4.3 stoffen zijn stoffen die in combinatie met water een brandbaar gas kunnen ontwikkelen. Dit brandbare gas kan vervolgens in combinatie met lucht een ontplofbare mengsel vormen. Het mengsel kan worden ontstoken door bijvoorbeeld handgereedschap dat vonken afgeeft of onbeschermde gloeilamp. Het vervoer of de opslag van deze stoffen moet dus droog plaatsvinden. | Voorbeelden van ADR-klasse 4.3 stoffen zijn metaalpoeders (aluminium, magnesium en zink) en calciumcarbide. |
| 5.1 | Oxiderende stoffen | Stoffen die niet zelf brandbaar zijn, maar wel verbranding kunnen veroorzaken van andere stoffen. | |
| 5.2 | Organische peroxiden | Chemisch instabiele stoffen die zichzelf kunnen ontleden. Voornamelijk hulpstoffen voor kunstof. | |
| 6.1 | Giftige stoffen | Stoffen die bij inademing, aanraking met de huid of inslikken de gezondheid van de mens schaden of de dood veroorzaken. | |
| 6.2 | Infectueuze stoffen | Stoffen die ziekte kunnen veroorzaken bij mensen of dieren. | |
| 7 | Radioactieve stoffen | Stoffen met de eigenschap om spontaan energie in de vorm van onzichtbare straling uit te zenden. | |
| 8 | Bijtende stoffen | Chemische stoffen die de huid of slijmvliezen aantasten zoals accuzuur, zoutzuur en zwavelzuur. | |
| 9 | Overige (milieu) gevaarlijke stoffen | Stoffen die tijdens het vervoer gevaar opleveren, maar niet onder de omschrijving van andere klassen vallen. |
